2023 yılı, Kafkasya için tarihi bir dönüm noktası oldu. Eski ABD Başkanı Donald Trump, bölgedeki çatışmaların çözümüne aracılık ederek Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış anlaşmasının imzalanmasına öncülık etti. Uzun yıllar süren gerilim ve savaşın ardından gelen bu anlaşma, sadece iki ülke için değil; tüm dünya için önemli bir diplomasi zaferi olarak değerlendiriliyor. Peki, bu anlaşmanın ayrıntıları neler ve bölgede neleri değiştirebilir? İşte, Trump'ın aracılığıyla sağlanan bu yeni barış ortamının arka planını ve olası etkilerini derinlemesine inceleyeceğiz.

Azerbaycan-Ermenistan Anlaşmasının Kilit Noktaları

Anlaşma, iki ülke arasında imzalanan “Kafkasya Barış Paktı” olarak adlandırıldı. Bu pakt, karşılıklı toprak taleplerinin çözümünü, sınır güvenliğini sağlamayı ve ekonomik işbirliğini teşvik etmeyi hedefliyor. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, anlaşmanın ana hatlarını belirlemek için birkaç kez bir araya geldi. Bu görüşmeler, Trump’ın aracılığıyla gerçekleşen üst düzey diplomatik temaslarla daha da hızlandırıldı.

Bu kapsamda, iki ülke arasında belirlenen sınırların güvenliğinin sağlanması için ortak bir güvenlik mekanizması oluşturulacak. Ayrıca, her iki taraf da yan yana yaşamanın gereklerini kabul ederek, kültürel alışverişin ve ticaretin artırılmasına yönelik adımlar atacak. Özellikle enerji ve ulaşım projeleri konusunda işbirliği yapılması yönündeki vaatler, anlaşmanın ekonomik boyutunu da öne çıkarıyor.

Bölgedeki Güvenlik Dinamikleri Üzerindeki Etkileri

Anlaşma, sadece iki ülke arasındaki barışı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda Kafkasya’daki güvenlik dinamiklerini de köklü şekilde değiştiriyor. Bu durum, Rusya’nın bölgede uzun süredir sürdürdüğü etkisini bir nebze zayıflatabilir. Trump, anlaşma sürecinde yaptığı açıklamalarda, bölgedeki barışın sağlanmasının uluslararası işbirlikleriyle mümkün olabileceğini vurguladı. Bu durum, Batılı güçlerin Kafkasya üzerindeki etkisini artıracak bir fırsat sunuyor.

Ayrıca, Türkiye'nin de bölgedeki rolü her geçen gün daha kritik hale geliyor. Azerbaycan ile olan stratejik dostluğu sayesinde Türkiye, bu anlaşmanın arka planında önemli bir aktör haline geldi. Türkiye, hem ekonomik hem de askerî destekle Azerbaycan’ın yanında yer alarak, bölgedeki güvenlik ortamını daha da istikrara kavuşturmaya yönelik adımlar atmaya devam edecek.

Sonuç olarak, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan anlaşma, Kafkasya'nın geleceğinde belirleyici bir rol oynayacak. Trump’ın devreye girmesi, bölgedeki diplomasi fırsatlarını artırırken, uzun süredir süregelen çatışmaların sona ermesine zemin hazırlıyor. Ancak, anlaşmanın kalıcı bir barış tesis edip etmeyeceği, tarafların samimiyetine ve uluslararası toplumun sağladığı desteklere bağlı olacaktır. Kafkasya'da barışa giden yol uzun ve zorlu, ancak atılan bu adımlar, umudun yeşermesi adına büyük bir fırsat sunuyor.